Midsummer – magiczna noc w Skandynawii
Midsummer to najkrótsza noc w roku, Noc Świętojańska, jak nazwałby ją Polak. To też jedna z najbardziej magicznych nocy w Szwecji oraz w innych krajach skandynawskich. Według wierzeń jest to czas, gdy granica między światem ludzi a nadprzyrodzonymi siłami przyrody zaciera się. Dla współczesnego człowieka to także najlepszy moment na odpoczynek na łonie natury w gronie bliskich, rozpalenie ogniska i zjedzenie smacznych potraw.
Najkrótsza noc
Midsummer, wbrew nazwie sugerującej środek lata, stanowi jego początek. W Szwecji to także początek pięciodniowych wakacji. Ta niezwykła noc przypada na piątek między 19 a 25 czerwca. Za kołem polarnym wiąże się ze zjawiskiem białych nocy. Świętowana jest aż do rana. Trzeba przecież wykorzystać okazję do tak długiego przebywania na słońcu, którego promienie są dla mieszkańców Północy tak cenne. Dlatego jest to noc światła: palone są ogniska, ludzie opuszczają miasta, by świętować na łonie natury, na brzegach jezior i fiordów, bawić się, tańczyć i spędzać czas z rodziną i ze znajomymi. Miasta wyludniają się już w czwartek przed obchodami Midsummer.
Noc magii
Obchody najkrótszej nocy to tradycja przedchrześcijańska, którą obchodzili już Wikingowie. W folklorze wiąże się z niezwykłą aktywnością sił natury. Właściwości ziół były silniejsze niż zazwyczaj, woda ze źródeł dodawała zdrowia, a wróżby częściej się spełniały. Najbardziej znanym zwyczajem było wkładanie przez panny siedmiu rodzajów kwiatów pod poduszkę. We śnie miały wówczas ujrzeć twarz przyszłego męża. W czasach chrześcijańskich noc ta wiązała się ze świętem Jana Chrzciciela.
Szwedzkie ogniska, słupy majowe i śledzie
Midsummer jest w Szwecji świętem tak ważnym, że proponowano nawet ustanowienie go Świętem Narodowym (które obchodzi się 6 czerwca). Jest to dzień wyjątkowy w kalendarzu każdego Szweda. Pozwala odprężyć się, cieszyć światłem słonecznym w gronie bliskich, tańczyć, śpiewać i biesiadować. Tradycyjnie na stołach można tego dnia znaleźć marynowane śledzie i młode ziemniaczki ze szczypiorkiem. Do tego dość spore ilości alkoholu. Kolejnym elementem, którego na obchodach zabraknąć nie może, są kwiaty. Dekorują one stoły, głowy biesiadników, a także znajdujący się w centrum słup majowy, kształtem przypominający krzyż. To wokół niego wykonywane są tradycyjne tańce. Gdy zapada zmrok, zapala się ogniska.
A inne kraje Skandynawii?
Midsummer świętuje się w całej Skandynawii. W Norwegii nocą zapala się ogniska, w tym największe w Skandynawii ognisko ułożone z beczek. Podobnie odbywa się to w Danii, gdzie 23 czerwca wiele osób zbiera się na plażach, rozpala ogniska, odpędzające wiedźmy i złe duchy, organizuje pikniki, je tradycyjne potrawy i śpiewa narodowe pieśni, zwłaszcza hymn Midsummer ułożony przez Holgera Drachmanna. W Finlandii ludzie zbierają się wokół drzewka z wiankami, rozpalają ogniska na plaży, a także organizują wyścigi powozów konnych. Relaksowi i spędzaniu czasu z bliskimi towarzyszy też sauna, nieodłączny element fińskiej kultury!